- Χρυσοβέργης
- Επώνυμο 2 λογίων. 1. Νικηφόρος. Βυζαντινός λόγιος, ο οποίος ήκμασε στην Κωνσταντινούπολη το δεύτερο μισό του 12ου αι. Σχετικά με τη ζωή του είναι λίγα γνωστά. Ήταν ίσως αυλικός και αργότερα χειροτονήθηκε μητροπολίτης Σάρδεων. Άλλωστε, με αυτό τον τίτλο, του αποδίδονται σε κάποιο βυζαντινό κώδικα ορισμένοι στίχοι. Ο X. έγραψε ρητορικούς και πανηγυρικούς λόγους, από τους οποίους διασώθηκαν και δημοσιεύτηκαν από το Max Treu τρεις, οι οποίοι εγκωμιάζουν τους αυτοκράτορες Αλέξιο Γ’ και Δ’ Αγγέλους. Επίσης έγραψε πανηγυρικούς λόγους για τους σύγχρονούς του πατριάρχες Νικήτα Μουντάνη και Ιωάννη Καματηρό, διάφορες επιστολές και ρητορικά προγυμνάσματα καθώς και κείμενα με σοφιστικά θέματα. 2. Μάξιμος. Βυζαντινός λόγιος και μοναχός, ο οποίος έζησε το πρώτο μισό του 15ου αι. Ασχολήθηκε με θεολογικά και αντιρρητικά ζητήματα. Ήταν σύγχρονος του Μανουήλ Χρυσολωρά και Ησαΐα Κύπριου, μαζί με τους οποίους υποστήριζε θερμά τη συφμιλίωση και ένωση των δύο Εκκλησιών σε μια εποχή που όλοι καταφέρονταν με πάθος εναντίον της Δυτ. Kαθολικής Εκκλησίας. Για τον σκοπό αυτό έγραψε και ιδιαίτερη πραγματεία, στην οποία εκθέτει τις έριδες επί Φωτίου για την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος (filioque) επικαλείται δε χωρία του Αθανασίου, του Βασιλείου και άλλων εκκλησιαστικών πατέρων και υποστηρίζει ως εύλογη και επιβεβλημένη από τα πράγματα την ένωση των δύο Εκκλησιών. Η πραγματεία αυτή εκδόθηκε αρχικά από τον Λέοντα Αλλάτιο στον 2o τόμο της συναγωγής του Craecia orthodoxa, συμπεριλήφθηκε δε αργότερα και στην Ελληνική Πατρολογία του Migne.
Dictionary of Greek. 2013.